Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı

Bu makalede, Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavının yapılış şekli, sınav şartları, değerlendirme kriterleri ve konuya dair diğer önemli detaylar incelenecektir. Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı (HMGS), hukuk alanında kariyer yapmak isteyenler için önemli bir adımdır. Bu sınav, hukuk fakültesi mezunları ile yabancı ülkelerde hukuk eğitimi almış ve Türkiye’de denklik belgesi almış bireylerin yanı sıra, idari yargı alanında da kariyer yapmak isteyenler için düzenlenen İdari Yargı Ön Sınavı ile ilgilidir. Her yıl düzenli olarak gerçekleştirilen bu sınavlar, adayların hukuk bilgisini, yargılama usullerini ve ilgili diğer konuları ölçerek, mesleğe girişlerinde bir ölçüt oluşturur.

Hukuk alanında kariyer hedefleyenler için bu sınavlar, mesleki yolculuklarında ilk adımı oluşturur ve mesleklerine adım atmalarını sağlar. Bu noktada, sınavın amacı, kapsamı ve uygulama esaslarına dair bilgi sahibi olmak, adayların başarılı bir şekilde hazırlanmalarını ve sınava girmelerini sağlayacak önemli bir adımdır. Üniversite öğrencilerinin azami öğrenim sürelerine dair makale yayınlamıştık, bu makalede ise hukuk meslek mezunlarına dair getirilen sınav şartını inceledik.

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı Nedir?

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı (HMGS), Türkiye’de hukuk alanında kariyer yapmayı hedefleyenler için düzenlenen önemli bir sınavdır. Bu sınav, hukuk fakültesi mezunları ile yabancı ülkelerde hukuk eğitimi almış ve Türkiye’de denklik belgesi almış bireylerin katılımına açıktır. Ayrıca, idari yargı alanında kariyer yapmayı hedefleyenler için İdari Yargı Ön Sınavı da düzenlenmektedir.

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı, adayların hukuk bilgisini, yargılama usullerini ve ilgili diğer konuları ölçerek, mesleğe girişlerinde bir ölçüt oluşturur. Sınav, yılda iki kez olmak üzere, Nisan ve Eylül aylarında düzenlenecektedir. ÖSYM (Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi) tarafından gerçekleştirilen bu sınavlar, “çoktan seçmeli test” formatında yapılmakta olup, adayların hukuki bilgi düzeyini objektif bir şekilde değerlendirmeyi amaçlar.

Sınavda yer alan konu başlıkları geniş bir yelpazeye yayılmıştır ve temel hukuk derslerini kapsar. Bu dersler arasında Anayasa Hukuku, Medeni Hukuk, İdare Hukuku, Ceza Hukuku, Ticaret Hukuku gibi başlıklar bulunmaktadır. Sınavda her bir konu başlığına ayrılan puanlar belirlenir ve adayların toplam puanı, geçme başarısını belirlemek için kullanılır.

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı, hukuk alanında kariyer yapmayı hedefleyenler için önemli bir geçiş noktasıdır. Başarılı olan adaylar, avukatlık, hakimlik, savcılık, noterlik gibi mesleklerde kariyerlerine devam etmek için gerekli adımları atmaya hak kazanacaklardır. Bu sınav, hukuk camiasının nitelikli ve yetkin profesyonellerle donatılmasına katkı sağlar ve adalet sisteminin işleyişinde önemli bir rol oynar.

Son yıllarda artan üniversite ve mezun sayısından dolayı mezunlar arası bir kalite standartı oluşturmak ve önemli mesleklere adım atılmasından önce böyle bir sınav yapılmasını olumlu nitelendiriyoruz. Dünyada pek çok ülkede avukatlık, hakimlik ve savcılık gibi hukuk mezunlarına has olan meslekleri icra edebilmek için farklı sınavlar yapılmakta olup ülkemizde de hukuk mesleklerine giriş sınavı ile bu durum sağlanmaya çalışılmıştır. Sınavın uygulaması ile ortaya çıkan durumun ülkemiz, öğrenciler ve meslek mensupları adına hayırlı ve olumlu olmasını dileriz.

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavına Girme Şartları

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavına (HMGS) girmek isteyen adaylar için belirlenmiş bazı şartlar bulunmaktadır. Bu şartlar, sınavın adil ve nitelikli bir şekilde yapılmasını sağlamak amacıyla belirlenmiştir.

Hukuk Fakültesi Mezunu Olmak: HMGS’ye girmek isteyen adayların hukuk fakültesi mezunu olmaları gerekmektedir. Türkiye’deki bir hukuk fakültesinden lisans derecesi almış olmak, sınava katılım için temel bir gerekliliktir.

Denklik Belgesine Sahip Olmak: Yabancı bir ülkede hukuk eğitimi almış ve bu eğitimin Türkiye’deki hukuk fakülteleri programlarına denk olduğunu gösteren bir denklik belgesine sahip olmak da HMGS’ye katılım için geçerli bir koşuldur. Bu belge, Türkiye’deki hukuk eğitimi standartlarını karşıladığını kanıtlamaktadır.

İdari Yargı Ön Sınavı İçin Şartlar: İdari yargı alanında kariyer yapmak isteyenler için düzenlenen İdari Yargı Ön Sınavı’na katılmak isteyen adayların da belirli şartları sağlamaları gerekmektedir. Bu şartlar siyasal bilgiler, idari bilimler, iktisat ve maliye alanlarında en az dört yıllık yükseköğrenim yapmış veya bunlara denkliği kabul edilmiş yabancı öğretim kurumlarından mezun olmayı içerir.

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavına katılmak isteyen adayların bu şartları sağlamaları gerekmektedir. Bu şartlar, sınavın adil bir şekilde gerçekleşmesini sağlamak ve sınava katılanların hukuki bilgi ve yeteneklerini değerlendirmek için belirlenmiştir.

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı Ne Zaman Yapılacak?

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı (HMGS), yılda iki defa düzenlenecektedir. Sınav takvimi, Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tarafından belirlenir ve ilan edilir. Sınav tarihleri ve detayları her yıl ÖSYM’nin resmi internet sitesi üzerinden duyurulur.

HMGS’nin Nisan ve Eylül aylarında olmak üzere yılda iki kez gerçekleştirilmesi planlanıyor. Bu tarihler, sınavın hazırlık süreci ve sonuçların değerlendirilmesi için uygun zaman dilimleridir. Ancak, ÖSYM’nin belirlediği takvime göre bu tarihlerde değişiklikler olabilir.

İdari Yargı Ön Sınavı ise yılda bir defa, Eylül ayında düzenlenir. Bu sınavın amacı, idari yargı alanında kariyer yapmak isteyen adayların yeterliliklerini değerlendirmektir.

Güncel olarak sınavların Eylül ve Nisan aylarında yapılacağı bilinmekle birlikte tam olarak hangi gün yapılacağı halen bilinmemektedir. Sınav tarihleri ÖSYM tarafından belirlenir ve sınavdan en az 15 gün önce Bakanlık internet sitesinde ilan edilir. Adaylar, sınav tarihlerini ve diğer önemli bilgileri ÖSYM’nin resmi internet sitesinden ve Bakanlık internet sitesinden takip edebilirler.

HMGS’ye hazırlanan adaylar, sınav tarihlerini göz önünde bulundurarak hazırlık süreçlerini planlamalı ve sınav başvuru süreçlerini takip etmelidirler. Sınav tarihlerinin duyurulmasının ardından başvuru süreçleri başlar ve adaylar belirtilen tarihler arasında başvurularını tamamlamalıdırlar. Bu şekilde, sınav süreci düzenli ve sorunsuz bir şekilde ilerler.

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavına Kimler Girecek?

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı’na (HMGS) kimlerin girebileceği, belirli kriterlere bağlıdır. Bu kriterler, Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı Yönetmeliği’nin kapsamını ve ilgili mevzuatı belirlemektedir.

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı Yönetmeliği, 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun ek 41. maddesinde düzenlenen Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön Sınavı’na ilişkin esasları kapsar. Bu yönetmelik kapsamında, belirli bir tarihten itibaren yükseköğretim kurumlarına kayıt yaptıran ve belirli bir tarihte mezun olan adaylar, söz konusu sınavlara girebilirler.

24/10/2019 tarihinden sonra yükseköğretim kurumlarına kayıt yaptıran ve 31/3/2024 tarihinden sonra mezun olan adaylar, Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön Sınavı’na girebilme hakkına sahiptirler. Bu tarih aralığı içerisinde kayıt yaptıran ve mezun olan adaylar, belirlenen şartları sağladıkları takdirde söz konusu sınavlara katılacaklardır. Bu tarihlerden önce kayıt yaptırıp mezun olan kişiler bu sınavdan muaf olacaklardır.

Bu kapsamda, sınavlara girecek adayların belirli bir zaman diliminde yükseköğretim kurumlarına kayıt yaptırmış ve mezun olmuş olmaları gerekmektedir. Bu tarihler, sınavın hukuki geçerliliğini ve adil bir şekilde yapılmasını sağlamak amacıyla belirlenmiştir. Dolayısıyla, bu tarihler arasında kayıt yaptırmış ve mezun olmuş adaylar, Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön Sınavı’na başvuruda bulunacaklardır.

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı Kaç Sorudan Oluşur?

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı, çoktan seçmeli test formatında yapılan bir sınavdır ve en az yüz sorudan oluşur. Bu sınavda, adayların hukuk alanındaki bilgi düzeylerini ölçmek için çeşitli konulardan sorular sorulur ve her bir sorunun belirli bir puan değeri vardır.

Sınavda yer alan konular, 2547 sayılı Kanunun ek 41. maddesinde belirtilen alanlardan oluşur. Bu alanlar arasında Anayasa Hukuku, İdare Hukuku, Medeni Hukuk, Ticaret Hukuku, Ceza Hukuku, İdari Yargılama Usulü gibi temel hukuk disiplinleri yer alır. Her bir konu başlığının puan değeri farklı olacaktır.

Örneğin, Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavında Anayasa Hukuku 6 puan, Medeni Hukuk 12 puan, Ticaret Hukuku 10 puan gibi belirli puanlarla değerlendirilir. Aynı şekilde, İdari Yargı Ön Sınavında da farklı konulara belirli puanlar atanır. Adayların başarılı olabilmesi için yüz puan üzerinden en az yetmiş puan almaları gerekmektedir.

Bu nedenle, Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı’na hazırlanan adaylar, geniş bir konu yelpazesine ve her bir konudan belirli bir puanı alabilmek için hazırlık yapmalıdırlar. Bu şekilde, sınavda başarılı olma şanslarını artırabilirler.

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavının Puanlaması

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavında;

a) Anayasa Hukuku 6 puan,

b) Anayasa Yargısı 2 puan,

c) İdare Hukuku 6 puan,

ç) İdari Yargılama Usulü 4 puan,

d) Medeni Hukuk 12 puan,

e) Borçlar Hukuku 10 puan,

f) Ticaret Hukuku 10 puan,

g) Hukuk Yargılama Usulü 8 puan,

ğ) İcra ve İflas Hukuku 6 puan,

h) Ceza Hukuku 8 puan,

ı) Ceza Yargılama Usulü 6 puan,

i) İş Hukuku 6 puan,

j) Vergi Hukuku 4 puan,

k) Vergi Usul Hukuku 2 puan,

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı

l) Avukatlık Hukuku 4 puan,

m) Hukuk Felsefesi ve Sosyolojisi 4 puan

n) Türk Hukuk Tarihi 2 puan,

olarak puanlanır ve yüz puan üzerinden en az yetmiş puan alanlar başarılı sayılır.

İdari Yargı Ön Sınavında ise;

a) Anayasa Hukuku 8 puan,

b) Anayasa Yargısı 2 puan,

c) İdare Hukuku 10 puan,

ç) Türk İdari Teşkilatı 6 puan,

d) İdari Yargılama Usulü 8 puan,

e) Medeni Hukuk 8 puan,

f) Borçlar Hukuku (Genel Hükümler) 8 puan,

g) Ticari İşletme ve Şirketler Hukuku 4 puan,

ğ) Hukuk Yargılama Usulü 6 puan,

h) Ceza Hukuku (Genel Hükümler) 4 puan,ı) Ceza Yargılama Usulü 4 puan,

i) Vergi Hukuku 10 puan,

j) Vergi Usul Hukuku 4 puan,

k) Maliye ve Ekonomi 10 puan,

l) İmar ve Çevre Hukuku 4 puan,

m) Hukuk Felsefesi ve Sosyolojisi 4 puan, şeklinde olacaktır.

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavına Girmeden Staj Yapılabilir Mi?

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı’na (HMGS) girmeden staj yapmak, belirli hukuk mesleklerine yönelik olarak belirlenen şartlara bağlıdır. HMGS, hâkimlik, savcılık, avukatlık ve noterlik gibi hukuk mesleklerine girişte önemli bir aşamadır ve bu meslekler için staj yapmadan önce başarılı olunması gereken bir sınavdır. Dolayısıyla Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı’na girmeden yasal staj başlatmak mümkün olmayacaktır.

İlgili kanunlarda belirtilen şartlara ek olarak, hâkim ve savcı yardımcılığı sınavına girmek ve avukatlık veya noterlik stajına başlamak için Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı veya İdari Yargı Ön Sınavı’nda başarılı olmak gerekmektedir. Bu durum, söz konusu meslekler için temel bir gerekliliktir ve adayların bu sınavlarda başarılı olmaları staj başvurularının kabul edilmesi için zorunludur.

Bu nedenle, hukuk mesleklerinde staj yapabilmek için öncelikle HMGS veya İdari Yargı Ön Sınavı’nda başarılı olunması gerekmektedir. Bu sınavları başarıyla tamamlayan adaylar, ilgili meslekler için staj başvurusunda bulunabilirler ve staj sürecine başlayabilirler.

Saygılarımızla,
Kadıköy Avukat Mete GENÇER

NOT:
Bu internet sitesindeki her türlü bilgi İstanbul Barosuna kayıtlı MG Hukuk Bürosu tarafından yalnızca bilgilendirme amacıyla, Türkiye Barolar Birliği tarafından belirtilen ilgili düzenlemeleri uyarınca hazırlanmıştır.