Tazminat ve İşe İade Davaları

İş kanunu ve ilgili mevzuata göre iş mahkemelerinde görülen davalardan en fazlası işçilik alacak kalemleri talepli açılan davalardır. İş hukuku avukatlarınca, işçi avukatı veya işveren avukatı sıfatıyla bu davaların takibi yapılmaktadır.

A) Bu davalarda araştırılması Gereken Hususlar

Bu davalarda;

• İş sözleşmesinin yazılı şekilde sona erdirilmesi söz konusuysa fesih bildirimine ve bildiriminin tebliğine ilişkin (noter ihtarı söz konusuysa tebliğ şerhi, basit yazılı bildirimde tebellüğ imzası ya da tebellüğden imtina edildiğine ilişkin şerh ya da tutanak gibi) belgeler,
• İş sözleşmesinin karşılıklı anlaşma (ikâle) sözleşmesi sonucu feshedildiği savunuluyorsa, buna ilişkin belgeler,
• Davacı işçiye ait SGK hizmet döküm cetveli, dayanağı giriş ve çıkış bildirimleri ile diğer belgeler,
• Davacının uyuşmazlık döneme ilişkin bordroları, bordro içeriği ödemeler işverence işçinin banka hesabına yatırılarak ödenmekteyse bu banka hesabına ilişkin uyuşmazlık döneminde kaydedilmiş banka hesap ekstreleri,
• Dava konusu alacak kalemleri gerektiriyorsa işverence tutulup tutulmadığı belirlenerek, tutulmaktaysa puantaj kayıtları,
• Feshe ilişkin sunulan tutanak, savunma, disiplin cezalarına dair evrak, ihtarname, işyeri soruşturma kayıtları gibi belgeler,
• İbraname,
• Davacının varsa sendikaya üyelik kayıt örneği,
• İşyerinde uygulanmakta olan toplu iş sözleşmesi varsa uyuşmazlık döneminde yürürlükte olan örneği ve sendika ile yapılmış protokoller,
• İşçinin başvurusu varsa bölge çalışma müdürlüğü inceleme raporu, başvuru dilekçesi ve tüm görüşme kayıtları,

Mutlaka yargılama dosyasına getirtilmelidir, bu kapsamda görevli ve yetkili mahkemeye yardımcı olarak, delillerin getirtilmesi ile dosyanın hızlandırılmasında taraf avukatlarının rolü büyüktür.

B) Dikkat Edilmesi Gereken Konular

Tanık beyanlarının dava konusu alacak kalemleri açısından tarafların iddia ve savunmaları dikkate alınarak çok ayrıntılı alınması gereklidir.

Bu bağlamda; tanıkların davacıyı tanıma sebepleri, işyerinde halen çalışıp çalışmadıkları, çalışmışlarsa hangi tarihler arasında çalıştıkları, kendilerinin de aynı işveren aleyhine davaları olup olmadığı, varsa hangi aşamada olduğu hususu, davacının ücreti, davacının hangi tarihler arasında davalı işyerinde çalışmış olduğu, davacının haftanın hangi günleri hangi saatler arasında çalıştığı, hafta tatilini hangi gün kullandığı, ulusal bayram-genel tatil günlerinde çalıştırılıp çalışmadığı, bu günlerde çalıştırılmış ise ücretinin ödenip ödenmediği hususu, yıllık izinlerinin kullandırılıp kullandırılmadığı, ücretinin ödenip ödenmediği, ücret ve varsa prim, ikramiye gibi ödemelerin işyerinde ne şekilde yapıldığı, bu hususlarda davacının alacağı bulunup bulunmadığı konularındaki bilgisi tanıklardan sorulmalıdır.

Dava konusu uyuşmazlık bilirkişi ya da bilirkişi kurulu tarafından belgeler incelenerek aydınlatılabilecek nitelikteyse mahkemece bilirkişi veya kurula yerinde inceleme yetkisi verilerek bir rapor düzenletilmesi sağlanabilir.

Bilirkişi raporlarının usul ve yasaya uygunluğu ile somut olay kapsamında dosyaya uygun şekilde düzenlenebilmesi için dava dosyasında bir eksiklik bulunmaması ve sürecin avukatlarca dikkatli şekilde takip edilmesi gerekmektedir. MG Hukuk bürosu iş hukuku avukatları olarak bu konuda müvekkillerimize en etkili ve hızlı şekilde çalışmalarda bulunmaktayız.

C) İşe İade Davaları

İşçinin kanuna aykırı ve geçersiz şekilde işten çıkışının yapıldığı iddiasıyla açtığı, davanın sonucunda işe iadesini, bu mümkün değilse fesihten dolayı işe iade tazminatları talepli açılan işe iade davalarında işçi veya işveren avukatınca takibi yapılacak bilgi ve belgeler aşağıdaki gibidir.

İşe iade davalarında;

• İş sözleşmesinin feshine ilişkin yazılı fesih bildirimi, bu bildirimin işçiye tebliğine ya da tebliğ edilemediğine ilişkin şerh taşıyan belge ya da tutanak getirtilmesi,
• Yazılı fesih bulunmadığı hallerde iş sözleşmesinin hangi tarihte ve ne şekilde son bulduğu hususunun iki tarafa da açıkça sorularak netleştirilmesi,
• Sözleşmenin belirli ya da belirsiz nitelikte oluşunun değerlendirilmesi açısından önem taşıyan taraflar arasında yazılı iş sözleşmesinin getirtilmesi,
• Davacı işçiye ait SGK hizmet cetveli ve dayanağı giriş-çıkış bildirimleri ile diğer belgelerin celp edilmesi,
• Fesih tarihinde işyerinde çalışan işçi sayısının belirlenmesi açısından, fesih tarihindeki işçiler için işverence SGK’ya verilmiş olan prim bordrolarının istenmesi bu hususun işverenden yazı ile açıkça sorulması ve gerek duyulursa bölge çalışma müdürlüğünden de sorulması,
• Feshe ilişkin sunulan tutanak, savunma, disiplin cezaları, ihtarname, işyeri soruşturma kayıtları gibi belgelerin getirtilmesi gereklidir.

Ayrıca iş sözleşmesinin sendikal nedene dayalı olarak feshedildiği iddia ediliyorsa, davacının bu iddiasının dayanağı net olarak tespit edilmeli, sendikaya üye olup olmadığı mutlaka belirlenmeli, olayın niteliğine göre fesih öncesi ve sonrası işyerinde çalışan işçilerden kaç tanesinin sendikaya üye olduğu, hangilerinin iş sözleşmesinin feshedildiği, kaç tanesinin çalışmaya devam ettiği, üyelikten istifa etmiş işçiler bulunup bulunmadığı, istifa edenlerden çalışmasını sürdüren olup olmadığı, işyerinde bir toplu iş sözleşmesi düzeninin var olup olmadığı, yetki ve toplu iş sözleşmesi prosedürünün aşamaları, yetki başvuru tarihi, açılmışsa yetki tespitine itiraz davasının akıbeti mutlaka netleştirilmeli, her iki taraf tanıkları bu çerçevede dinlenmelidir. Bu süreçlerin takibi, yargılamanın hızlı ve adil sonuçlanması bakımından önemlidir.

Bu nedenle mutlaka bu iş için çalışmakta olan avukatlardan hizmet alınması ve alınan bu destekle işin hukuka uygun, hak kayıplarından uzak şekilde tamamlanması sağlanmalıdır.

Saygılarımızla,
Kadıköy Avukat Mete GENÇER

NOT:
Bu internet sitesindeki her türlü bilgi İstanbul Barosuna kayıtlı MG Hukuk Bürosu tarafından yalnızca bilgilendirme amacıyla, Türkiye Barolar Birliği tarafından belirtilen ilgili düzenlemeleri uyarınca hazırlanmıştır.