Ticari İtirazın İptali Davaları

Ticari itirazın iptali davaları, Asliye Ticaret Mahkemelerinde görülmektedir. Bu davalar, hukukumuzda tacirler arasında görülen davaların bir türüdür. Tacirlerin alacak iddiasına dayalı, alım satım, ticari banka kredileri, finansal kiralamalar, bayilik, distribütörlük, franchise sözleşmelerinden kaynaklı alacak uyuşmazlıklarında hızlı sonuç almak ve tahsilata kavuşmak ile ihtarname gönderilmedi ise borçluyu temerrüde düşürmek amacıyla öncelikle İcra İflas Kanunu (İİK) kapsamında yasal icra takibine geçilebilir. Bu durumda borçlu görünen tarafça itiraz halinde İİK 67. Maddesi gereğince ticari dava niteliğinde itirazın iptali davası ticaret mahkemelerinde açılacaktır. Öncesinde zorunlu dava şartı arabuluculuk kapsamındaki işler için dava açılmadan önce arabuluculuk başvurusunun yapılması ve sürecin tamamlanması gerekmektedir. MG Hukuk bürosu olarak ticari davalarda avukat olarak müvekkillerimiz hizmet vermekteyiz.

Ticari İtirazın İptali Davalarında ve alım satım akdinden kaynaklı davalarda önemli olan hususlar ve deliller

Ticari itirazın iptali davaları konusu; yurt içi veya yurt dışı alım-satım, ticari banka kredi, finansal kiralama, faktöring, bayilik, tek satıcılık sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıklarıdır. Burada açıklamış olduğumu ticari itirazın iptali davaları deniz hukuku, kooperatif hukuku, taşıma hukuku ve sigorta hukuku uygulamasından, istisna sözleşmelerinden, tacirler arası hizmet alım sözleşmelerinden, tacirler arası kira sözleşmelerinden kaynaklanan uyuşmazlıklar kapsam dışında bırakılmıştır.

Ticari İtirazın İptali Davaları ticaret mahkemeleri görevi alanında olan davalardır. Ticaret mahkemesi bulunmayan yerlerde asliye hukuk mahkemeleri, ticaret mahkemesi sıfatıyla bu davalara bakarlar.

Ticari İtirazın İptali Davaları akdi ilişkiyi kabul etmiş ise davacının ikametgâhı, davalı akdi ilişkiyi kabul etmemiş ise davalının ikametgâhı, taraflar arasında yetki sözleşmesi varsa sözleşme ile belirlenen yer veya akdin ifa edildiği yer mahkemelerinden birinde açılabilir.

Ticari İtirazın İptali Davalarının açılması için gerekli şartlar (bu konuda mutlaka avukatla çalışılması etkin hukuki destek alınması tavsiye olunur) :

• Geçerli bir ilamsız icra takibi veya geçerli bir rehinin paraya çevrilmesi yolu ile yapılmış ilamsız icra takibi olması,
• İlamsız icra takibine karşı borçlu tarafından süresi içinde itiraz edilerek icra takibinin durdurulmuş olması,
• Gecikmiş itiraz hâlinde, icra mahkemesi tarafından gecikmiş itirazın kabulü ile icra takibinin durdurulmuş olması,
• İcra takibine karşı yapılan itirazın, itirazın iptali davası açılmadan önce icra mahkemesince kaldırılmamış olması,
• İtirazın iptali davasının, borçlunun icra takibine yaptığı itirazın alacaklıya tebliğinden itibaren 1 yıl içinde açılmış olması,
• İcra dairesinin yetkisine itiraz edilmiş ise, öncelikle icra dairesinin yetkisine yapılan yetki itirazının incelenmesi,
• İcra dairesinin yetkisine itiraz edilmemiş, mahkemenin yetkisine itiraz edilmiş ise, bu defa mahkemenin yetkisine yapılan itirazın incelenmesi,
• Hem icra dairesinin hem de mahkemenin yetkisine itiraz edilmiş ise, öncelikle icra dairesinin yetkisine yapılan itirazın incelenmesi,

olarak sayabiliriz. MG Hukuk olarak müvekkillerimize Ticari İtirazın İptali Davaları avukatlık hizmeti vermekteyiz.

Bu dava nispi harca tabi olarak açılır. Harcın yatırıldığı tarih davanın açıldığı tarihtir. İcra müdürlüğüne başvuruda yatırılan peşin harç, itirazın iptali davası açılırken ödenecek harçtan mahsup edilebilir.

Genel kurala göre davacı akdin varlığını ve alacaklı olduğunu ispat edecektir. Ayıp definde bulunan davalı ayıbı kanıtlayacaktır. Ödeme itirazında bulunan borçlu ödemeyi ispat edecektir. Satışın veresiye olduğunun ispatı alacaklıya aittir. Trampa akdinde, trampa edilen malın teslim edildiğini ileri süren taraf ispat ile yükümlüdür.

Satışın tecrübe ve muayene şartına bağlı olduğu itirazında ispat külfeti davalıya aittir. Satışın numune üzerinden yapıldığı ileri sürülmüş ise, numuneyi teslim alan taraf ispat ile yükümlüdür. Munzam zarar talebinde ispat külfeti alacaklıya aittir. Ticari banka kredisinin tahsili talebinde, banka kredinin kullandırıldığını kanıtlayacaktır.

Senede karşı ispat yine senetle olur kuralı burada da geçerlidir.

Ceza mahkemelerince verilen mahkûmiyet kararı hukuk hâkimini bağlar. Ceza mahkemelerince verilen beraat kararı bağlayıcı değildir. Ancak maddi vaka saptanmış ise saptanan maddi vaka bağlayıcıdır. Ceza mahkemesi kararının dayandığı mevzuat ve hakimin takdir yetkisi ile hukuk mahkemesi kararının dayandığı mevzuat ve deliller farklı olabilmektedir.

Fatura tek başına alacağı kanıtlamaz. Fatura akdi ilişkiyi reddeden tarafın ticari kayıtlarında yer alıyorsa malın teslim edildiğine karinedir. Faturanın kapalı olarak düzenlenmiş olması, fatura bedelinin ödendiğine karinedir.

Dava tarihindeki haklılık dikkate alınarak karar verilir. Bu nedenle icra takibine yapılan itirazdan sonra, davadan önce yapılan ödemeler yönünden dava açılmasında hukuki yarar yoktur ve kararda dikkate alınmaz. Davadan sonra yapılan ödemeler de kararda dikkate alınmaz.

İcra takibine karşı kısmi itirazda bulunulmuş ise, itiraz edilen kısım dikkate alınarak karar verilir. İcra takibine yapılan itiraz yargılama sırasında geri alınır ise, esas hakkında karar verilmez. Sadece yargılama giderleri ve feriler yönünden karar verilir. İcra takibine itiraz konusunda avukat desteği alınması önemlidir. İtiraz dilekçesinde belirtilen hususlar bağlayıcı olup bu konuda hata yapılması halinde telafisi zordur. Ek dava ve maliyetler gerektirmektedir.

Davanın kabulü veya kısmen kabulü halinde talep edilmiş olması halinde alacaklı yararına yasadaki koşullar dikkate alınarak hüküm altına alınan kısım üzerinden icra inkâr tazminatına hükmedilir.

Ticari itirazın iptalı davalarının reddi veya kısmen reddi halinde, icra takibinin kötü niyetli olduğunun ispatı ve davalının talebi ile haksız ve kötü niyetli icra takibi tazminatına hükmedilir. Dava şartı yokluğundan dava red olunmuş ise, davalı yararına maktu vekâlet ücretine hükmedilir.

Borç, yargılama sırasında kabul edilerek ödenirse, itiraz tarihindeki haklılık dikkate alınarak karar verilir.

Yargılama süresince taraflar ve ticari dava avukatlarının dikkat edeceği konular

İcra takibi ile Mahkemenin yetkisine birlikte itiraz olduğu durumda, öncelikle icra takibinin yetkisine yapılan itirazın inceleneceği gözden kaçırılmamalıdır.

Ticari İtirazın İptali Davaları davanın, itirazın tebliğinden itibaren 1 yıl süre içinde açılacağına dikkat edilmelidir.

Davanın konusuz kalması halinde, feriler yönünden hüküm kurulması gerektiği kuralı unutulmamalıdır.

İcra inkâr tazminatı takdirinde alacağın likit olduğunun belirlenmesinde hata yapılabilir. Bilirkişi incelemesi yapılması alacağın likit olmadığını göstermez. Bu hususa ticari davalarda avukatların dikkat etmesi gerekmektedir.

Haksız ve kötü niyetli takip tazminatında, davanın reddedilmiş olması icra takibinin kötü niyetle yapıldığının kabulü için yeterli olmamaktadır ve bu konuda başkaca bilgi ve delillere yer verilmesi gerekir.

Munzam zararın, alacaklının mal varlığındaki eksilme olduğu hususu dikkate alınmadan karar verilmemesi için delil ibrazı ve süreç takibi yapılmalıdır.

Ceza yargılaması ile saptanan maddi olgular gözden kaçırılmamalı ve ayrıca icra takip dosyaları dava dosyası içine alınmalıdır. Bu ve benzeri pek çok konuda hata yapılmaması ve mahkeme sürecinin doğru yönetilmesi adına ticari davalarda avukat desteği alınmasını tavsiye ederiz.

Ticari dava avukatının ücreti bağlı olduğu baronun belirlediği ücret tarifesinin altında olamaz.

Saygılarımızla,
Kadıköy Avukat Mete GENÇER

NOT:
Bu internet sitesindeki her türlü bilgi İstanbul Barosuna kayıtlı MG Hukuk Bürosu tarafından yalnızca bilgilendirme amacıyla, Türkiye Barolar Birliği tarafından belirtilen ilgili düzenlemeleri uyarınca hazırlanmıştır.